Tuvalet ve Kanalizasyon

Eski köy evlerinde tuvalet çoğunlukla evden ayrı olarak bahçede yer aldığından, evin içine alınabilmesine uygun bir alan olup olmadığına dikkat etmeli, kanalizasyon altyapısı olmayan yerleşim yerlerinde (ki bir çok köy bu durumda) mevcut foseptik veya yenisinin yapılabilmesine uygun foseptik kuyu alanına mümkün olduğunca yakın ve doğru eğimde olduğu kontrol edilmeli.

Foseptik kuyusu için tuvalet ve kuyu arasındaki eğimle birlikte, gerektiğinde vidanjörün ulaşabileceği bir yolu ve kapağı olduğuna emin olmalısınız. Aynı kapağın, zararlılarla mücadele amacıyla zaman zaman bağlı bulunduğunuz belediye tarafından içine atılması için dağıtılan ilaç kapsülllerini göndermek ve kuyuda oluşacak metan gazı ile pis kokunun bertaraf edilmesi için de gerekli olacağını unutmayın.

Kayalık zeminde olmamıza rağmen, satın aldığımız köy evinin 45 senedir hiç açılmaya gerek duyulmamış bir çukuru vardı. Ancak eski çukurlar eski ihtiyaçlara göre yapıldığı ve sadece tuvalet gideri bağlandığı, günümüzün banyo, duş, lavabo, çamaşır/bulaşık makinesi gibi yeni yüklerini kaldıramayacağından, satın aldığınız köy evinin eski kanalizasyon çukurunu kullanmak yerine yenisini yapmaya karar verdik.

Foseptik çukurları sızdırmalı ve sızdırmasız olarak iki tipte inşa edilebiliyor. Adından da anlaşılabileceği gibi sızdırmasız tipteki çukurlar deşarj için mutlaka vidanjöre ihtiyaç duyarken, sızdırmalı olanlar yükü toprağa aktararak çukurun daha uzun sürede dolmasını sağlıyor.

Sızdırmasız çukurlar genellikle dökme beton veya tuğla üzeri sıva olarak yapılıyor. Sızdırmalı olanlarda ise zamanla çukur duvarlarının çökmemesi için duvar örülmesi gerekli. Çevremizdeki örneklerinde bu duvar, genellikle pis suyun toprağa temas etmesi amacı ile aralıklı döşenmiş taşlarla kuru duvar olarak yapılıyor.

Evimiz toprak zeminde yer alsaydı biz de muhtemelen sızdırmalı tipi tercih ederdik ancak, kayalık zemin olunca böyle bir şansımız olmadı. Hatta tek parça bir kayayı oyduğumuz için duvar örülmesine bile gerek duymadık.

Sızdırmalı/sızdırmasız alternatiflerine ek olarak bir de, yerli girişimcimiz tarafından piyasaya sürülen ve müstakil evler, villalar ve yazlıklar da foseptik çukuruna gerek kalmadan suyun yeniden kullanılmasını sağladığı söylenen Biopipe adında bir çözüm bulunuyor.

Kompost tuvalet sistemini, tuvalet alışkanlıklarımız ve pratik zorluklar nedeniyle ülkemizde hala yayın olarak kullanılamıyor.

Bahçeblog sitesindeki ilgili makalede, foseptik çukurunun sızdırmalı olarak inşa edilirken bu duvar için ucuz ve pratik bir yöntem olarak delikli tuğla kullanıldığını öğrendik. Delikler dışarı bakacak şekilde yerleştirilen ve sadece birbirlerini bağlamak için kullanılan harçla harika bir çözüm olmuş.

Pis kokunun evin içindeki giderlerden eve girmemesi için çukur ile klozet arasındaki borunun bir noktasında S şeklinde kavis veren arkadaşlarımızdan öğrendiğimiz kadarı ile bu yöntem her ne kadar kokuyu engellese de, tıkanma olasılığını arttırdığı için pek önerilmedi. Bunun yerine foseptik çukurunun üzerinde PVC boru ile havalandırma deliği bırakılması çok dahan yaygın bir yöntem.

Temizlenmesi için çok fazla suya ihtiyaç duyan sebzelerin mümkünse bahçede yıkanması, hem bahçeyi sulamak hem de çukurun hızla dolmasını engellemek için alternatif bir yol.

Sürekli bu tip konularla uğraşmak zorunda kalmamanız için şehirden gelen ve foseptik çukurunun ne olduğu konusunda en ufak bir fikri bile olmayan misafirlerinizi neden su israfından kaçınmaları, hiçbir durumda klozete tuvalet kağıdı atmamaları gerektiği gibi konularında (kalitesiz tuvalet kağıtları daha çabuk parçalandığından köylerde daha çok tercih ediliyor) bilgilendirmeniz için bir yöntem geliştirmelisiniz.

Foseptik çukuru içeride oluşan gazın pis koku olarak çıkış yapacağı havalandırma borusu nedeniyle en yakın komşu evden mümkün olduğu kadar uzakta olmalıdır.

Çukur içindeki partiküllerin bakteriler tarafından parçalanmasını sağlamak amacı ile çukura 4-5 ayda bir avuç büyüklüğünde hayvan (koyun) ciğeri atılması çamur miktarının azaltılması yönünde sık görülen bir uygulama.

Sızdırmalı tipte çukurlar, üzerinde yetiştireceğiniz bitkiye bağlı olmakla beraber toprak seviyesinden en düşük 30 cm. derinlikte gömülü olmalıdır. Evinizin yakınında ve daha aşağı kotunda komşu parsel/evler varsa, sızmanın o ev ve bahçelere gitmemesi için gerekli planlamalar yapılmalı. Kökleri ile yüksek su çekme kapasitesindeki bitkiler araştırılarak çukur çevresine dikimi de deşarjı kolaylaştıracak yöntemlerden biri.

Yer altı su seviyesinin yüksek, zemin eğiminin yüksek, taşkınların meydana geldiği ve atık suyun, su kaynaklarının yakınlarında oluştuğu durumlarda sızdırmalı çukur tipinden vazgeçilmelidir

Belediye sınırları içinde inşaat ruhsatı istediğinde bulunacak taşınmaz mal sahipleri, düzenletecekleri projeleri yetkili birimlerin onayına sunmak zorundadırlar. Projeler fenni ve sağlık yönünden ilgili birimlerce onaylanır. İskân müsaadesi, projenin tam olarak uygulandığına dair ilgili birimlerce düzenlenecek rapor üzerine verilir.Bu nedenle köyde yeni yapı yapanlar bu noktaya mutlaka dikkat etmeli.

Tüm bunlara ek olarak; Google’da yapacağınız kısa bir aramayla erişebileceğiniz 50 yıla kadar dayanımlı foseptik tank, foseptik depo, lağım tankı, septik su deposu, foseptik atık deposu, atık su deposu gibi hazır sistemler de mevcut.

Bu konuda bilgi edinmek isteyenlere; Milli Eğitim Bakanlığı sitesindeki LAĞIM İNŞASI VE KANALİZASYON OLMAYAN YERLERDE YAPILACAK TESİSLER isimli dokümanın da yararlı olacağını umuyoruz.

Soru, düşünce, eleştiri ve önerileriniz yazılarımızı geliştirebilmemiz için önemli. Düşüncenizi aşağıdaki “Bir Yorum Yapın” alanına yazarak bizimle paylaşırsanız seviniriz.